Οι ρινικές κόγχες εντοπίζονται στην περιοχή των πλάγιων τοιχωμάτων στο εσωτερικό της μύτης. Διακρίνονται σε τρεις τύπους, την άνω, την κάτω και την μέση ρινική κόγχη. Οι ρινικές κόγχες αποτελούνται από σημαντικό αριθμό αγγείων και φλεβών και εξωτερικά καλύπτονται από βλεννογόνο, ο οποίος επενδύει το εσωτερικό της ρινικής κοιλότητας. Συχνά παρατηρείται διόγκωση των ρινικών κογχών, γεγονός που οδηγεί σε υπερτροφία αυτών και απόφραξη του αεραγωγού της μύτης. Εάν η κατάσταση δεν διορθωθεί με συντηρητικά μέσα αντιμετώπισης, τότε συνιστάται χειρουργική παρέμβαση. Ο καυτηριασμός ή συρρίκνωση των ρινικών κογχών σε αυτή την περίπτωση αποτελεί τη συνιστώμενη θεραπευτική μέθοδο, η οποία πλέον πραγματοποιείται με νέες τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας.
Ρινικές κόγχες: Ποιος είναι ο ρόλος τους και πότε αυξάνονται σε μέγεθος;
Ο ρόλος των ρινικών κογχών είναι, αξιοποιώντας την επένδυση του βλεννογόνου, να θερμαίνουν, να υγραίνουν και να φιλτράρουν τον εισπνεόμενο αέρα. Το μέγεθος των ρινικών κογχών και ιδίως της κάτω ρινικής κόγχης, εξαιτίας της πλούσιας αιμάτωσης που παρέχουν τα αγγεία, διαρκώς μεταβάλλεται. Σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται η κάτω ρινική κόγχη να αυξηθεί σημαντικά σε μέγεθος εξαιτίας της εκδήλωσης φλεγμονής και κατά συνέπεια της διόγκωσης. Αυτό συμβαίνει ιδίως σε περίπτωση κρυολογήματος, ιογενούς ή αλλεργικής ρινίτιδας, χρόνιας ρινοκολπίτιδας και σκολίωσης του ρινικού διαφράγματος. Παράλληλα, η ύπαρξη ορμονικών διαταραχών ιδίως κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης, ή παραγόντων όπως το κάπνισμα και η υπερβολική χρήση αποσυμφορητικών ρινικών spray επιβαρύνει την υπερτροφία των ρινικών κογχών.
Όταν αντιμετωπιστεί με συντηρητικά μέσα ο παθολογικός παράγοντας σε περίπτωση μόλυνσης ή αλλεργίας, τότε οι κόγχες συνήθως επαναφέρονται στο φυσιολογικό τους μέγεθος. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, η κάτω ρινική κόγχη παρουσιάζει μόνιμη υπερτροφία παρά την αντιμετώπιση του παθολογικού παράγοντα, οδηγώντας σε απόφραξη της ρινικής κοιλότητας και σε χρόνια δυσκολία αναπνοής από τη μύτη.
Συμπτώματα υπερτροφίας των ρινικών κογχών
Τα συμπτώματα της υπερτροφίας των ρινικών κογχών περιλαμβάνουν την παρεμπόδιση της αναπνοής από τη μύτη εξαιτίας της απόφραξης του ρινικού αεραγωγού. Ο ασθενής ενδέχεται, εξαιτίας της συμφόρησης, να αισθάνεται πίεση στο πρόσωπο ή να πάσχει από υποτροπιάζουσα ιγμορίτιδα, ρινοκολπίτιδα και ωτίτιδα. Άλλα συμπτώματα της πάθησης περιλαμβάνουν την αναπνοή από το στόμα, γεγονός που οδηγεί στην ξηρότητα του στόματος και του φάρυγγα, εκδήλωση συχνών πονοκεφάλων, δυσοσμία του στόματος, αίσθημα κόπωσης, ροχαλητό και επεισόδια υπνικής άπνοιας κατά τη διάρκεια του ύπνου. Κατά συνέπεια, ο καυτηριασμός ή η συρρίκνωση των ρινικών κογχών με σύγχρονες ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους αποτελεί τη συνιστώμενη μέθοδο αντιμετώπισης σε περίπτωση αποτυχίας της συντηρητικής θεραπείας.
Διάγνωση υπερτροφίας των ρινικών κογχών
Η διάγνωση της πάθησης πραγματοποιείται με την ενδοσκόπηση ρινός με εύκαμπτα ενδοσκόπια, η οποία επιτρέπει την παράλληλη ανεύρεση παραγόντων που προκαλούν ρινική απόφραξη, όπως η σκολίωση του ρινικού διαφράγματος, η ύπαρξη ρινικών πολυπόδων και όγκων ή υπερτροφικών αδενοειδών εκβλαστήσεων. Η κατάλληλη χειρουργική μέθοδος επιλέγεται ανάλογα με την ιδιαιτερότητα της κάθε περίπτωσης ξεχωριστά. Οι νεότερες ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές που χρησιμοποιούνται ώστε να πραγματοποιηθεί καυτηριασμός ή συρρίκνωση των ρινικών κογχών προσφέρουν εξαιρετικά αποτελέσματα.
Καυτηριασμός ή συρρίκνωση των ρινικών κογχών: Ποιες είναι οι πιο σύγχρονες τεχνικές;
Οι πιο διαδεδομένες νέες τεχνικές με τις οποίες πραγματοποιεί η Χειρουργός ΩΡΛ Δρ. Όλγα Παπαδοπούλου τον καυτηριασμό ή τη συρρίκνωση των ρινικών κογχών που παρουσιάζουν υπερτροφία είναι η κογχοπλαστική με τη χρήση ραδιοσυχνοτήτων, laser ή διαθερμίας. Η συγκεκριμένη αποτελεί ελάχιστα επεμβατική μέθοδο που προκαλεί συρρίκνωση σε περίπτωση ήπιας υπερτροφίας των ρινικών κογχών. Με αυτή την τεχνική πραγματοποιείται με γρήγορο κι ανώδυνο τρόπο ο καυτηριασμός του υποβλεννογόνιου ιστού χωρίς να επηρεάζεται ο βλεννογόνος των κογχών, Ωστόσο, το αποτέλεσμα είναι συνήθως παροδικό και χρειάζεται επανάληψη.
Η συρρίκνωση των ρινικών κογχών πλέον πραγματοποιείται ανώδυνα και με μόνιμα αποτελέσματα με την Ενδοσκοπική κογχοπλαστική. Η συγκεκριμένη μέθοδος πολλές φορές προτιμάται σε σχέση με τον καυτηριασμό καθώς προσφέρει μόνιμα αποτελέσματα. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης πραγματοποιείται μια μικροσκοπική τομή στην περιοχή της κάτω ρινικής κόγχης με τη χρήση ενδοσκοπίου και ειδικών εργαλείων μικροχειρουργικής. Έπειτα, γίνεται η αφαίρεση του υποβλεννογόνιου ιστού με τη χρήση ειδικού εργαλείου που ονομάζεται μικροτόμος ή αλλιώς shaver.
Αποτελέσματα επέμβασης υπερτροφίας των ρινικών κογχών
Ο βλεννογόνος των κογχών δεν τραυματίζεται, ενώ παράλληλα προλαμβάνεται η υποτροπή της διόγκωσης των κογχών. Τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης επέμβασης είναι βελτιωμένα σε σχέση με την τεχνική του καυτηριασμού και παρουσιάζουν λιγότερες επιπλοκές. Η επέμβαση μπορεί να συνδυαστεί με τον ευθειασμό ή πλαστική του ρινικού διαφράγματος, αν συνυπάρχει σκολίωση αυτού, με την ενδοσκοπική χειρουργική ρινός – παραρρινίων σε περίπτωση ύπαρξης ρινικών πολυπόδων ή αφαίρεσης αδενοειδών εκβλαστήσεων που παρουσιάζουν υπερτροφία.