Τι είναι οι ρινικοί πολύποδες;
Οι ρινικοί πολύποδες ή πολύποδες ρινός αποτελούν ανώδυνες και μη καρκινικές, δηλαδή καλοήθεις, αναπτύξεις που διαμορφώνονται στις ρινικές κοιλότητες και τους παραρρινίους κόλπους. Αναπτύσσονται στον ιστό του βλεννογόνου που επενδύει τη ρινική κοιλότητα ως αποτέλεσμα παρατεταμένης φλεγμονής ή λοίμωξης. Το μέγεθός τους κυμαίνεται από πολύ μικρό (σχεδόν αόρατο) έως πολύ μεγάλο, καθιστώντας τους ορατούς με γυμνό μάτι. Σε αρκετές περιπτώσεις προκαλούν απόφραξη της μύτης ενώ ενδέχεται να επεκταθούν και στα ιγμόρεια. Εάν ένας ρινικός πολύποδας προκαλεί δυσάρεστα συμπτώματα στον ασθενή, είναι σημαντικό να αφαιρεθεί χειρουργικά. Η επέμβαση που πραγματοποιείται σε αυτή την περίπτωση είναι η ενδοσκοπική αφαίρεση πολυπόδων ρινός.
Αιτίες εμφάνισης ρινικών πολυπόδων
Οι ρινικοί πολύποδες αναπτύσσονται σε φλεγμονώδη ιστό του ρινικού βλεννογόνου, ο οποίος αποτελεί ένα στρώμα λεπτού, μαλακού ιστού που επενδύει το εσωτερικό της ρινικής κοιλότητας. Ρόλος του είναι να βοηθά στην προστασία του εσωτερικού της μύτης και των παραρρίνιων κόλπων και να υγραίνει τον εισπνεόμενο αέρα. Κατά τη διάρκεια μιας μόλυνσης ή ερεθισμού που προκαλείται από αλλεργία, ο ρινικός βλεννογόνος πρήζεται, κοκκινίζει και ενδέχεται να παράγει βλέννα.
Με παρατεταμένο ερεθισμό, ο βλεννογόνος μπορεί να σχηματίσει έναν πολύποδα. Στους παράγοντες που συνδέονται με την ανάπτυξη πολυπόδων ρινός συγκαταλέγονται, η αλλεργική ρινίτιδα, η χρόνια ρινοκολπίτιδα, η χρόνια φλεγμονή της ρινικής κοιλότητας από ιούς, βακτήρια ή μύκητες, το άσθμα και η κυστική ίνωση. Άλλοι παράγοντες αποτελούν η ύπαρξη γενετικών παραγόντων και οικογενειακού ιστορικού εμφάνισης της πάθησης, η δυσανεξία σε φάρμακα όπως η ασπιρίνη, το κάπνισμα και η ελλιπής πρόσληψη της βιταμίνης D3.
Συμπτώματα ρινικών πολυπόδων
Οι μικροί πολύποδες μπορεί να μην προκαλούν συμπτώματα. Αλλά καθώς μεγαλώνουν, μπορεί να οδηγήσουν σε πονοκεφάλους, ρινική συμφόρηση και καταρροή, απώλεια όσφρησης ή γεύσης, αιμορραγία από τη μύτη, αίσθηση πίεσης ή πόνου στα ιγμόρεια, στο πρόσωπο ή στα δόντια της άνω γνάθου. Όταν οι πολύποδες αυξηθούν αρκετά σε μέγεθος, προκαλούν απόφραξη των ρινικών κοιλοτήτων και των παραρρίνιων κόλπων.
Σε αυτή την περίπτωση εκδηλώνονται συμπτώματα όπως δυσκολία στην αναπνοή, επεισόδια υπνικής άπνοιας, δηλαδή διακοπής της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου και συχνές κρίσεις άσθματος σε άτομα που πάσχουν από άσθμα. Όταν προκληθούν δυσάρεστα για τον ασθενή συμπτώματα, η ενδοσκοπική αφαίρεση πολυπόδων ρινός αποτελεί τη συνιστώμενη μέθοδο ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα αποτελεσματικά.
Διάγνωση ρινικών πολυπόδων
Η διάγνωση της πάθησης πραγματοποιείται από εξειδικευμένο ωτορινολαρυγγολόγο με κλινική εξέταση και λήψη του ιστορικού του ασθενούς. Έπειτα, πραγματοποιείται ενδοσκόπηση ώστε να γίνει αξιολόγηση του μεγέθους και της ακριβούς θέσης των πολυπόδων. Αν χρειαστεί, ο ασθενής ενδέχεται να υποβληθεί σε περαιτέρω ακτινολογικό έλεγχο με αξονική ή μαγνητική τομογραφία ώστε να διαπιστωθεί η έκταση των πολυπόδων σε άλλες περιοχές όπως τα ιγμόρεια, αλλά και η συνύπαρξη άλλων ανατομικών ζητημάτων όπως η σκολίωση του ρινικού διαφράγματος. Ανάλογα με το μέγεθός τους και τα συμπτώματα που προκαλούν, οι πολύποδες ρινός θεραπεύονται είτε με χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, είτε με χειρουργική επέμβαση.
Συντηρητική θεραπεία ρινικών πολυπόδων
Η συντηρητική θεραπεία με χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής περιλαμβάνει ρινικά σπρέι που περιέχουν κορτιζόνη, ενώ κορτιζόνη σε μορφή χαπιού χορηγείται σε περίπτωση έντονης επιδείνωσης της πάθησης για σύντομο χρονικό διάστημα. Συνιστώνται παράλληλα και ρινικές πλύσεις με τη χρήση ειδικών διαλυμάτων ή φυσιολογικού ορού. Σε περίπτωση αλλεργικής πάθησης γίνεται ταυτόχρονα χορήγηση αντιισταμινικών χαπιών. Γίνεται τακτική παρακολούθηση του ασθενούς ώστε να διαπιστωθεί η ελάττωση του μεγέθους ή η πλήρης υποχώρηση των πολυπόδων. Εάν ωστόσο οι ρινικοί πολύποδες δεν υποχωρήσουν, τότε η ενδοσκοπική αφαίρεση πολυπόδων ρινός αποτελεί τη συνιστώμενη μέθοδο.
Ενδοσκοπική αφαίρεση πολυπόδων ρινός: Διαδικασία & Αποτελέσματα επέμβασης
Η ενδοσκοπική αφαίρεση πολυπόδων ρινός πραγματοποιείται μέσα από την ενδοσκοπική χειρουργική ρινός – παραρρινίων. Η επέμβαση πραγματοποιείται με τη χρήση ειδικού λεπτού ενδοσκοπίου, το οποίο μεταφέρει την μεγεθυμένη εικόνα του εσωτερικού των ρινικών κοιλοτήτων σε οθόνη υψηλής ευκρίνειας. Η Χειρουργός ΩΡΛ Δρ. Όλγα Παπαδοπούλου έπειτα χρησιμοποιεί ειδικά χειρουργικά εργαλεία τα οποία εισάγονται στην περιοχή της μύτης χωρίς να χρειαστεί η πραγματοποίηση εξωτερικών τομών προκειμένου να αφαιρέσει τους πολύποδες. Ο παθολογικός ιστός αφαιρείται και πραγματοποιείται διάνοιξη των κοιλοτήτων των παραρρίνιων κόλπων ώστε να διευρυνθούν και να καθαριστούν ενδελεχώς, για την πρόληψη μελλοντικών υποτροπών.
Η ενδοσκοπική αφαίρεση πολυπόδων ρινός πραγματοποιείται χωρίς τομές, άρα δεν υπάρχουν μετεγχειρητικές ουλές κι εκδήλωση πόνου. Ο ασθενής λαμβάνει εξιτήριο την ίδια μέρα, έχοντας λάβει σαφείς μετεγχειρητικές οδηγίες. Αυτές περιλαμβάνουν τις τακτικές πλύσεις με τη χρήση ειδικού διαλύματος ή φυσιολογικού ορού, ενώ συνιστάται η χρήση ρινικού σπρέι. Ο ασθενής είναι σημαντικό να ακολουθήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα με συνέπεια τις οδηγίες του θεράποντα ιατρού, ώστε να αποφύγει την επανεμφάνιση των συμπτωμάτων.