Η ιγμορίτιδα ή αλλιώς παραρρινοκολπίτιδα αναφέρεται στη φλεγμονή των ιγμορείων, ενός ζεύγους παραρρινίων κόλπων και συνιστά μια από τις πιο συχνές σε εμφάνιση ωτορινολαρυγγολογικές παθήσεις. Οι παραρρίνιοι κόλποι είναι κοιλότητες με αέρα που εντοπίζονται στο πρόσωπο, μέσα στα οστά του κρανίου, πλησίον της μύτης. Φυσιολογικά, ο αέρας αυτός κυκλοφορεί μεταξύ των ιγμορείων, της ρινικής κοιλότητας και του εξωτερικού περιβάλλοντος. Η διακοπή της φυσιολογικής ροής του αέρα και η συσσώρευση βλέννας στους παραρρίνιους κόλπους οδηγεί στην εκδήλωση μόλυνσης, δηλαδή παραρρινοκολπίτιδας ή κοινώς ιγμορίτιδας. Η πάθηση αυτή προκαλεί δυσφορία, πόνο και μια σειρά συμπτωμάτων που μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής του ασθενούς. Πολλές περιπτώσεις ιγμορίτιδας μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά με συντηρητικές θεραπείες. Ωστόσο, εάν η πάθηση λάβει χρόνια μορφή ή παρουσιάζει υποτροπές, πιθανότατα έχουν ένδειξη πιο επεμβατικές διαδικασίες. Είναι σημαντικό η ιγμορίτιδα να λάβει ουσιαστική κι αποτελεσματική θεραπεία, προκειμένου να αποφευχθούν δυσάρεστες ή ακόμα κι επικίνδυνες επιπλοκές.
Τύποι ιγμορίτιδας
Η ιγμορίτιδα, ανάλογα με την ένταση και τη διάρκεια των συμπτωμάτων της, διακρίνεται σε οξεία, υποξεία, χρόνια και υποτροπιάζουσα. Η οξεία ιγμορίτιδα εκδηλώνεται αρχικά με συμπτώματα κοινού κρυολογήματος όπως η καταρροή, η ρινική συμφόρηση και το αίσθημα πίεσης στο πρόσωπο. Σταδιακά, καθώς η πάθηση εξελίσσεται, ενδέχεται να παρουσιαστεί οδοντικός πόνος, αίσθημα πληρότητας ή πόνος στα αυτιά, πονοκέφαλος, πυρετός και βήχας. Σε περίπτωση που η συμπτωματολογία της ιγμορίτιδας διαρκέσει για χρονική περίοδο 4 έως 12 εβδομάδων, τότε πρόκειται για υποξεία ιγμορίτιδα.
Η χρόνια ιγμορίτιδα παρουσιάζεται με συμπτώματα που δεν υποχωρούν και διαρκούν για διάστημα μεγαλύτερο των 3 μηνών. Τα συμπτώματα αυτά περιλαμβάνουν πυώδεις ρινικές ή και οπισθορρινικές εκκρίσεις, εκδήλωση πόνου και πίεσης στην περιοχή του προσώπου, πονοκέφαλο, βήχα και διαταραχές της όσφρησης. Ορισμένοι παράγοντες συμβάλλουν στη διευκόλυνση της εμφάνισης χρόνιας ιγμορίτιδας. Αυτοί είναι η ύπαρξη ενός σκολιωτικού ρινικού διαφράγματος ή ρινικών πολυπόδων αλλά και η αλλεργική ρινίτιδα, καταστάσεις οι οποίες παρεμποδίζουν την ομαλή ροή του αέρα στο εσωτερικό της ρινικής κοιλότητας. Τέλος, η υποτροπιάζουσα ιγμορίτιδα χαρακτηρίζεται από την εκδήλωση επεισοδίων οξείας ιγμορίτιδας αρκετές φορές (συνήθως 4-5) κατά τη διάρκεια ενός έτους.
Ιγμορίτιδα: Αίτια & συμπτώματα
Ορισμένοι παράγοντες διευκολύνουν την εκδήλωση ιγμορίτιδας. Σε αυτούς περιλαμβάνονται η εκδήλωση λοιμώξεων στο ανώτερο αναπνευστικό σύστημα, η αλλεργική ρινίτιδα, η ύπαρξη ρινικών πολυπόδων, η σκολίωση του ρινικού διαφράγματος, τυχόν οδοντικές φλεγμονές, η κυστική ίνωση, το κάπνισμα ή απότομες μεταβολές της ατμοσφαιρικής πίεσης λόγω πτήσεων ή καταδύσεων. Τα συμπτώματα της πάθησης περιλαμβάνουν πονοκέφαλο, ρινική συμφόρηση, έκκριση πυώδους υγρού από τη μύτη, οπισθορρινική καταρροή, αίσθηση πίεσης στο πρόσωπο κοντά στη ρινική περιοχή, βήχα, πυρετό, πόνο στα δόντια ή τα αυτιά, δυσοσμία της στοματικής κοιλότητας και διαταραχές όσφρησης.
Διάγνωση ιγμορίτιδας
Η διάγνωση της πάθησης περιλαμβάνει αρχικά τη λήψη ολοκληρωμένου ιατρικού ιστορικού ώστε να συγκεντρωθούν πληροφορίες αναφορικά με τα συμπτώματα και τυχόν προδιαθεσικούς παράγοντες. Ακολουθεί η διεξαγωγή ενδελεχούς κλινικής εξέτασης των ρινικών οδών, των ιγμορείων και των δομών του προσώπου. Έπειτα, πραγματοποιείται ενδοσκόπηση ρινός με ειδικά ενδοσκόπια για την απεικόνιση του εσωτερικού των ρινικών κοιλοτήτων, επιτρέποντας τη λεπτομερή εκτίμηση της παθολογίας αλλά και την εύρεση συνοδών ζητημάτων όπως η σκολίωση του ρινικού διαφράγματος ή η ύπαρξη ρινικών πολυπόδων.
Ιγμορίτιδα και επιπλοκές που καθιστούν αναγκαία τη στοχευμένη θεραπεία
Η ιγμορίτιδα απαιτεί άμεση και στοχευμένη θεραπεία, ώστε να υποχωρήσουν τα συμπτώματα και να προληφθούν ενοχλητικές ή και επικίνδυνες επιπλοκές. Οι πιο συχνές επιπλοκές της πάθησης είναι η συχνή εκδήλωση ωτίτιδας, αμυγδαλίτιδας ή λοιμώξεων του κατώτερου αναπνευστικού που ενδέχεται να προκαλέσουν την εμφάνιση άσθματος. Οι συχνές φλεγμονές των ιγμορείων ενδέχεται να έχουν αρνητικές επιδράσεις στις ευσταχιανές σάλπιγγες του ωτός, διευκολύνοντας την εμφάνιση παθήσεων όπως η οξεία ή χρόνια μέση ωτίτιδα. Η χρόνια ιγμορίτιδα μπορεί να προκαλέσει επίσης σοβαρές επιπλοκές που σχετίζονται με τα γειτονικά όργανα, όπως οι οφθαλμοί ή ο εγκέφαλος. Πιο συγκεκριμένα, άκρως επικίνδυνη κατάσταση είναι η επέκταση της φλεγμονής προς τον οφθαλμό με τη μορφή αποστήματος ή τον εγκέφαλο, με τη μορφή είτε αποστήματος είτε μηνιγγίτιδας.
Ιγμορίτιδα και συντηρητική θεραπεία
Οι περισσότερες περιπτώσεις οξείας ιγμορίτιδας μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά με συντηρητική θεραπεία. Η θεραπεία περιλαμβάνει ρινικές πλύσεις με ειδικά διαλύματα, χρήση αποσυμφορητικών και κορτικοστεροειδών ρινικών spray, παυσίπονα και χορήγηση στοχευμένης αντιβιοτικής αγωγής. Η διάρκεια της εφαρμογής των ρινικών spray που περιέχουν κορτιζόνη δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τη μία εβδομάδα, καθώς η παρατεταμένη χρήση ενδέχεται να οδηγήσει στην εκδήλωση φαρμακευτικής ρινίτιδας και σε αύξηση της ρινικής συμφόρησης.
Ιγμορίτιδα και χειρουργική θεραπεία
Εάν η ιγμορίτιδα και τα συμπτώματά της δεν υποχωρούν παρά τη συντηρητική θεραπεία, τότε κρίνεται απαραίτητη η χειρουργική παρέμβαση από εξειδικευμένο χειρουργό ΩΡΛ. Πιο συγκεκριμένα, έχει ένδειξη η Λειτουργική Ενδοσκοπική Επέμβαση Παραρρίνιων Κόλπων (FESS) με σκοπό τον ενδοσκοπικό χειρουργικό καθαρισμό των ιγμορείων. Η επέμβαση αυτή ενδείκνυται σε περιπτώσεις χρόνιας ή υποτροπιάζουσας ιγμορίτιδας ή ύπαρξης ρινικών πολυπόδων. Σκοπός της επέμβασης είναι να αποκατασταθεί η φυσιολογική λειτουργία των παραρρίνιων κόλπων. Αυτό επιτυγχάνεται με τη διάνοιξη των κοιλοτήτων των ιγμορείων που παρουσιάζουν απόφραξη και στη συνέχεια την αφαίρεση του παθολογικού ή υπερτροφικού ιστού, με σκοπό την αποκατάσταση της πάθησης και την πρόληψη μελλοντικών υποτροπών.
Εάν διαπιστωθεί η ύπαρξη ρινικών πολυπόδων, αφαιρούνται και αυτοί κατά τη διάρκεια της ενδοσκοπικής επέμβασης. Παράλληλα, η σύγχρονη χειρουργική ρινός επιτρέπει την ταυτόχρονη αντιμετώπιση πλήθους παθήσεων στον ίδιο χειρουργικό χρόνο. Έτσι, παρέχεται η δυνατότητα ταυτόχρονης χειρουργικής διόρθωσης ενός σκολιωτικού ρινικού διαφράγματος ή τυχόν υπερτροφίας των ρινικών κογχών μέσω της ενδοσκοπικής διαφραγματοπλαστικής και της ενδοσκοπικής κογχοπλαστικής αντίστοιχα, με σκοπό την πλήρη αποκατάσταση της ρινικής αναπνοής. Μάλιστα, η αποκατάσταση της σκολίωσης του ρινικού διαφράγματος πραγματοποιείται πρωτίστως για χειρουργικούς σκοπούς, προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόσβαση στους παραρρίνιους κόλπους. Η Λειτουργική Ενδοσκοπική Επέμβαση Παραρρίνιων Κόλπων (FESS) είναι ανώδυνη και οι ασθενείς παρατηρούν άμεση αποκατάσταση της αναπνοής μετά το χειρουργείο, καθώς διατηρείται ανέπαφος ο ρινικός βλεννογόνος. Η Χειρουργός ΩΡΛ στην Αθήνα, Δρ. Όλγα Παπαδοπούλου, εφαρμόζει τις πιο σύγχρονες ενδοσκοπικές χειρουργικές τεχνικές ώστε η ιγμορίτιδα να λάβει αποτελεσματική διαχείριση και θεραπεία.