Τι είναι η βραγχιακή κύστη;
Πρόκειται για ένα συγγενές ελάττωμα που προκύπτει κατά την πρώιμη εμβρυϊκή ανάπτυξη όταν οι δομές και οι ιστοί που σχηματίζουν τον λαιμό δεν αναπτύσσονται σωστά μαζί. Οι ιστοί αυτοί σχηματίζουν στη συνέχεια θύλακες γεμάτους υγρό. Αυτό το γεμάτο υγρό εξόγκωμα ονομάζεται βραγχιακή κύστη. Είναι παρούσα από την παιδική ηλικία, ωστόσο είθισται να γίνεται αντιληπτή κατά την ενήλικο ζωή. Το μόρφωμα αυτό γίνεται αντιληπτό ως μια ασυμπτωματική μάζα είτε στην αριστερή είτε στη δεξιά πλευρά του λαιμού οπουδήποτε από τη γνάθο έως την κλείδα. Μερικές φορές το υγρό στην κύστη μπορεί να μολυνθεί, με αποτέλεσμα την ξαφνική εμφάνιση μιας ευαίσθητης μάζας στο λαιμό.
Συμπτώματα που προκαλεί η πάθηση
Η βραγχιακή κύστη αποτελεί ένα εμβρυϊκό υπόλειμμα που υφίσταται ήδη από τη γέννηση, αλλά μπορεί να παραμείνει ασυμπτωματική για μεγάλο χρονικό διάστημα. Συνήθως, γίνεται αντιληπτή όταν αυξηθεί σε μέγεθος, όπου εμφανίζεται ως μια μαλακή, ανώδυνη μάζα στο πλάγιο μέρος του τραχήλου. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η κύστη γίνεται αισθητή κατά την εφηβεία ή την ενήλικη ζωή και μπορεί να προκαλεί αισθητική ενόχληση.
Συχνά, η αύξηση του μεγέθους της σχετίζεται με λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού, όπως αμυγδαλίτιδα ή φαρυγγίτιδα. Σε περίπτωση επιμόλυνσης με μικροοργανισμούς, η κύστη μπορεί να αναπτύξει φλεγμονή, να διογκωθεί και να προκαλέσει έντονο πόνο. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να σχηματιστεί μια αποστηματική κοιλότητα γεμάτη πύον, το οποίο είτε παροχετεύεται αυτόματα μέσω του δέρματος είτε απαιτεί χειρουργική παροχέτευση.
Διάγνωση της πάθησης
Η διάγνωση της βραγχιακής κύστης βασίζεται κυρίως στην κλινική εξέταση από εξειδικευμένο Χειρουργό ΩΡΛ, ο οποίος μπορεί να εντοπίσει και να ψηλαφίσει τη μάζα στο πλάγιο τμήμα του τραχήλου. Για την επιβεβαίωση της διάγνωσης και τη λεπτομερή χαρτογράφηση της κύστης, πραγματοποιούνται πρόσθετες απεικονιστικές εξετάσεις, όπως το υπερηχογράφημα, η μαγνητική ή η αξονική τομογραφία. Αυτές οι εξετάσεις βοηθούν στη διαφοροποίηση της βραγχιακής κύστης από άλλες μάζες στην περιοχή του τραχήλου.
Σε σπάνιες περιπτώσεις όπου υπάρχει υποψία κακοήθειας, μπορεί να πραγματοποιηθεί βιοψία με λεπτή βελόνα (FNA), αν και αυτό αποφεύγεται λόγω του κινδύνου μόλυνσης και της γενικά καλοήθους φύσης της κύστης.
Ενδεδειγμένη θεραπεία για μια βραγχιακή κύστη
Η οριστική αντιμετώπιση της βραγχιακής κύστης γίνεται με χειρουργική αφαίρεση. Η επέμβαση πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία μέσω μιας μικρής οριζόντιας τομής στην πλάγια τραχηλική χώρα. Για αισθητικούς λόγους, η τομή συρράφεται με τεχνικές πλαστικής χειρουργικής, ώστε να είναι όσο το δυνατόν λιγότερο ορατή.
Σε περιπτώσεις όπου η κύστη έχει επιμολυνθεί και περιέχει πύον, προηγείται η χειρουργική παροχέτευση του πύου και η χορήγηση αντιβιοτικής αγωγής. Μόλις η φλεγμονή υποχωρήσει, μπορεί να προγραμματιστεί η χειρουργική αφαίρεση της κύστης για την αποφυγή υποτροπών.
Μετεγχειρητική περίοδος ανάρρωσης
Μετά την επέμβαση, ο ασθενής επιστρέφει στο σπίτι του την επόμενη ημέρα. Σε κάποιες περιπτώσεις, τοποθετείται παροχέτευση, η οποία αφαιρείται πριν από την έξοδο από το νοσοκομείο. Για τις πρώτες ημέρες, χορηγείται αντιβιοτική αγωγή και ήπια αναλγητικά για την ανακούφιση του πόνου. Τα ράμματα αφαιρούνται σε περίπου μία εβδομάδα, και ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στις καθημερινές του δραστηριότητες χωρίς περιορισμούς.
Γενικά, η βραγχιακή κύστη είναι μια καλοήθης συγγενής κατάσταση που γενικά τείνει να μην προκαλεί ενοχλήματα, εκτός αν επεκταθεί σε μέγεθος ή επιμολυνθεί. Με τη σωστή αντιμετώπιση και καθοδήγηση από ειδικό, οι ασθενείς απαλλάσσονται από την πάθηση, ενώ ταυτόχρονα αποφεύγουν πιθανά προβλήματα στο μέλλον. Η Χειρουργός ΩΡΛ Δρ. Όλγα Παπαδοπούλου αντιμετωπίζει χειρουργικά τη βραγχιακή κύστη σε όποιες περιπτώσεις κρίνεται αναγκαίο, ώστε να αποτραπεί η εμφάνιση ζητημάτων στο μέλλον.