Η φωνή παράγεται με τη συνεργασία του λάρυγγα, του αναπνευστικού και του ηχητικού συστήματος. Παράγεται στην περιοχή του λάρυγγα, μέσω των φωνητικών χορδών που βρίσκονται σε αυτόν. Οι φωνητικές χορδές πάλλονται με την έλευση αέρα σε αυτές από τους πνεύμονες, παράγοντας ήχο. Η φώνηση αποτελεί τη διεργασία παραγωγής της φωνής, συντελώντας στην ομαλή διαδικασία της επικοινωνίας. Ωστόσο, αρκετές φορές παρουσιάζονται διαταραχές στη διαδικασία της φώνησης. Η μελέτη των διαταραχών φώνησης αποτελεί σημαντικό τμήμα της ωτορινολαρυγγολογίας, προκειμένου να διερευνηθούν οι αιτίες στις οποίες οφείλεται η αλλαγή στη φωνή.

Αιτίες διαταραχών φώνησης

Οι διαταραχές φώνησης είναι αποτέλεσμα δυσλειτουργιών σε ορισμένα από τα δομικά στοιχεία της διαδικασίας παραγωγής φωνής, όπως ο λάρυγγας, οι φωνητικές χορδές και το αναπνευστικό σύστημα. Εκδηλώνονται συνήθως είτε με βραχνάδα, αδύναμη φωνή ή πλήρη αδυναμία φώνησης, ανάλογα με την περιοχή εντοπισμού και τη σοβαρότητα της πάθησης. Οι διαταραχές φώνησης χωρίζονται σε διαφορετικές κατηγορίες ανάλογα με την αιτία εκδήλωσής τους. Οι αιτίες στις οποίες οφείλονται οι δυσλειτουργίες παραγωγής της φωνής είναι πολυπληθείς, γι’αυτό η μελέτη διαταραχών φώνησης θα πρέπει να περιλαμβάνει την εξέταση αρκετών παραμέτρων.

Διαταραχές φώνησης & παθήσεις του λάρυγγα

Οι διαταραχές φώνησης μπορούν να προκύψουν από αρκετές αιτίες, ανάλογα με την περιοχή εντοπισμού τους. Αν εντοπίζονται στην περιοχή του λάρυγγα, ενδέχεται να είναι απόρροια κάποιου τραύματος στο λάρυγγα, αλλά και σε φλεγμονώδεις παθήσεις που αφορούν τη συγκεκριμένη δομή. Αυτές περιλαμβάνουν την οξεία ή τη χρόνια λαρυγγίτιδα, με αιτία πρόκλησης κάποια λοίμωξη από ιό, η οποία προκαλεί βραχνάδα ή και απώλεια φωνής. Διαταραχές στη φώνηση μπορεί επίσης να προκαλέσει και η Λαρυγγοφαρυγγική Παλινδρόμηση. Στη συγκεκριμένη πάθηση τα υγρά που περιέχονται στο στομάχι παλινδρομούν στην περιοχή του λάρυγγα, προκαλώντας δυσάρεστα συμπτώματα όπως δυσκαταποσία, βραχνάδα, βήχα και οίδημα. Η εμφάνιση κακοήθους όγκου στην περιοχή του λάρυγγα, δηλαδή καρκίνου, μπορεί να προκαλέσει δυσκολίες στη διεξαγωγή της φωνής.

Διαταραχές φώνησης & παθήσεις των φωνητικών χορδών

Η εκδήλωση παθήσεων στις φωνητικές χορδές, που βρίσκονται στο εσωτερικό του λάρυγγα, μπορεί επίσης να επηρεάσει τη διαδικασία παραγωγής της φωνής. Τέτοιες παθήσεις συνιστούν η ύπαρξη πολυπόδων, οζιδίων, κομβίων (κύστεων), ή οιδήματος Reinke στις φωνητικές χορδές. Παράλληλα, κάποια νευρολογική βλάβη όπως η σπασμωδική δυσφωνία ή η παράλυση της μίας ή και των δύο φωνητικών χορδών αλλά και η ύπαρξη κάποιου τραύματος σε αυτές μπορεί να προκαλέσει δυσκολία κατά τη φώνηση.

Στις αιτίες διαταραχών φώνησης συγκαταλέγονται και ψυχολογικές αιτίες, αλλά και σε κακή ή υπερβολική χρήση της φωνής. Στις αιτίες που εντείνουν τη δυσκολία παραγωγής φωνής συγκαταλέγονται ενδοκρινολογικές παθήσεις όπως ο υποθυροειδισμός και ο υπερθυροειδισμός. Τα συμπτώματα που εκδηλώνονται περιλαμβάνουν τη συχνή φωνητική κόπωση, τη βραχνάδα, την τραχειά χροιά ή τη χαμηλή ένταση φωνής, την αδυναμία διακύμανσης του φωνητικού ύψους και την εμφάνιση συριγμού.

Μελέτη διαταραχών φώνησης: Διαδικασία

Η Χειρουργός ΩΡΛ στην Αθήνα Δρ. Όλγα Παπαδοπούλου διεξάγει μελέτη διαταραχών φώνησης για την αξιολόγηση, διάγνωση και διαμόρφωση θεραπευτικού πλάνου, ώστε να αποκατασταθεί η φωνή του ασθενούς. Πραγματοποιείται λήψη λεπτομερούς ιστορικού, Κάποια προηγηθείσα λοίμωξη στο ανώτερο αναπνευστικό σύστημα είναι σημαντικό να καταγράφεται, όπως και παθήσεις που αφορούν τον θυρεοειδή αδένα.

Έπειτα, διενεργείται κλινική εξέταση με διερεύνηση της περιοχής της μύτης, του τραχήλου και του αυτιού, και παράλληλα εξετάζονται οι φωνητικές χορδές με τη χρήση άκαμπτου ή εύκαμπτου ενδοσκοπίου. Έπειτα, μπορεί να κριθεί επιτακτική η διενέργεια συμπληρωματικών εξετάσεων, όπως αξονική τομογραφία ή βιοψία με λεπτή βελόνα. Έπειτα, διαμορφώνεται κατάλληλα η θεραπευτική προσέγγιση για την ίαση της πάθησης στην οποία οφείλονται οι διαταραχές φώνησης.