Η απώλεια ακοής, ή αλλιώς βαρηκοΐα, είναι μια διαδεδομένη αισθητηριακή βλάβη, που επηρεάζει σε εκτεταμένο βαθμό πλήθος πτυχών της καθημερινότητας των ασθενών. Η νευροαισθητήρια βαρηκοΐα ευθύνεται για την πλειονότητα των περιπτώσεων μόνιμης απώλειας ακοής ιδίως στον ενήλικο πληθυσμό. Η πάθηση αυτή χαρακτηρίζεται από βλάβη στο εσωτερικό αυτί και πιο συγκεκριμένα στα τριχοειδή κύτταρα του κοχλία ή στο ακουστικό νεύρο. Αυτός ο τύπος βαρηκοΐας είναι τυπικά μόνιμος και μπορεί να κυμαίνεται από ήπιου έως σοβαρά εκτεταμένου βαθμού. Χαρακτηρίζεται από δυσκολία στην ακρόαση απαλών ήχων, την κατανόηση της ομιλίας σε θορυβώδη περιβάλλοντα και τη διάκριση μεταξύ διαφορετικών συχνοτήτων.
Νευροαισθητήρια βαρηκοΐα: Αίτια
Η νευροαισθητήρια βαρηκοΐα μπορεί να προκύψει από ένα ευρύ φάσμα αιτιών. Ορισμένα άτομα ενδέχεται να γεννηθούν με αυτή (συγγενής νευροαισθητήρια βαρηκοΐα). Βέβαια, γενετικοί παράγοντες και πιο συγκεκριμένα κληρονομικές γονιδιακές μεταλλάξεις εμπλέκονται στην εκδήλωσή της. Η πρεσβυακουσία, η σχετιζόμενη δηλαδή με τη γήρανση εκφύλιση των δομών του εσωτερικού αυτιού συνιστά επίσης μια κοινή αιτία της συγκεκριμένης μορφής απώλειας ακοής, ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους. Η παρατεταμένη έκθεση σε δυνατούς θορύβους, είτε στο χώρο εργασίας είτε κατά τη διάρκεια ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων, μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια ακοής. Τραυματισμοί στο κεφάλι ή βαρότραυμα από γρήγορες αλλαγές στην πίεση μπορεί να προκαλέσουν τη μορφή αυτή βαρηκοΐας.
Ορισμένα ωτοτοξικά φάρμακα, όπως τα αμινογλυκοσιδικά αντιβιοτικά και τα φάρμακα χημειοθεραπείας, μπορούν να βλάψουν τα τριχωτά κύτταρα στο εσωτερικό αυτί. Σοβαρές λοιμώξεις όπως μηνιγγίτιδα ή παρωτίτιδα μπορεί να οδηγήσουν σε νευροαισθητήρια βαρηκοΐα εάν επηρεάσουν το ακουστικό σύστημα. Διαταραχές όπως η νόσος του Meniere ή η αυτοάνοση νόσος του έσω ωτός μπορεί να οδηγήσουν στη μορφή αυτή βαρηκοΐας. Ιογενείς λοιμώξεις του έσω ωτός, αγγειακά νοσήματα, ο σακχαρώδης διαβήτης, το ακουστικό νευρίνωμα μπορούν να προκαλέσουν απώλεια ακοής. Τέλος, καλοήθεις ή κακοήθεις όγκοι στο αυτί ή στο ακουστικό νεύρο μπορεί να προκαλέσουν την πάθηση.
Διάγνωση νευροαισθητήριας βαρηκοΐας
Η ακριβής διάγνωση της νευροαισθητήριας βαρηκοΐας είναι απαραίτητη για την αποτελεσματική διαχείριση της πάθησης και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς. Πρώτο βήμα για τη διάγνωση είναι η κλινική εξέταση, κυρίαρχο ρόλο στην οποία διαδραματίζει η ωτοσκόπηση. Αυτή διευκολύνει την επισκόπηση του αυτιού, ώστε να ανευρεθούν τυχόν ζητήματα που επηρεάζουν την κατάσταση του αυτιού. Προκειμένου να διαπιστωθεί η απώλεια ακοής, είναι απαραίτητος ο πλήρης ακουολογικός έλεγχος. Πιο συγκεκριμένα, είναι σημαντικό να πραγματοποιηθεί ακουόγραμμα, τυμπανόγραμμα και έλεγχος των ακουστικών αντανακλαστικών. Οι παραπάνω εξετάσεις συνδράμουν στην εξακρίβωση τόσο του τύπου αλλά και της έκτασης της βαρηκοΐας.
Νευροαισθητήρια βαρηκοΐα: Μέτρα επιτυχούς διαχείρισης
Η διαχείριση της νευροαισθητήριας βαρηκοΐας εξαρτάται από την υποκείμενη αιτία, τον τύπο και το βαθμό της βαρηκοΐας, τις συνθήκες και τις απαιτήσεις του τρόπου ζωής του ασθενούς αλλά και την ηλικία του. Οι επιλογές θεραπείας μπορεί να περιλαμβάνουν χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, τοποθέτηση ακουστικών βαρηκοΐας ή χειρουργική επέμβαση.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ειδικά όταν η νευροαισθητήρια βαρηκοΐα προκύπτει από λοιμώξεις ή αυτοάνοσες διαταραχές, μπορεί να συνταγογραφηθούν φάρμακα. Φαρμακευτική αγωγή επίσης χορηγείται για την αντιμετώπιση των εμβοών, αλλά σε όλες αυτές τις περιπτώσεις η φαρμακευτική αγωγή δεν αποκαθιστά την απώλεια ακοής αυτή καθαυτή.
Η πιο διαδεδομένη επιλογή για τη διαχείριση της νευροαισθητήριας βαρηκοΐας είναι η τοποθέτηση ακουστικών βαρηκοΐας. Αυτές οι συσκευές μπορούν να ενισχύσουν τα ακουστικά κύματα και να βελτιώσουν την ακουστική αντίληψη. Μάλιστα, κάθε ζευγάρι ακουστικών ρυθμίζεται ανάλογα ώστε να ταιριάξει απόλυτα στις ανάγκες κάθε ασθενούς. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις ωστόσο, δεν επαρκούν. Τότε, έχει ένδειξη η χειρουργική εμφύτευση είτε ενός, είτε δύο κοχλιακών εμφυτευμάτων. Τα κοχλιακά εμφυτεύματα παρακάμπτουν τα κατεστραμμένα τριχωτά κύτταρα του έσω ωτός διεγείροντας άμεσα το ακουστικό νεύρο και εν τέλει τον εγκέφαλο, μέσω της παραγωγής ηλεκτρικών ώσεων.
Η νευροαισθητήρια βαρηκοΐα είναι μια περίπλοκη μορφή απώλειας ακοής που μπορεί να προκύψει από ποικίλες αιτίες, συμπεριλαμβανομένων γενετικών παραγόντων, έκθεσης στο θόρυβο, λοιμώξεων και φαρμάκων. Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη διαχείριση είναι απαραίτητες για τον μετριασμό των επιπτώσεών της στην ποιότητα ζωής των προσβεβλημένων ατόμων. Είναι σημαντικό τα άτομα που αντιλαμβάνονται ότι η ακοή τους επιδεινώνεται, να αναζητήσουν άμεσα ιατρική συμβουλή. Όσο πιο γρήγορα ανευρεθεί κάποιος αιτιολογικός παράγοντας που προκαλεί απώλεια ακοής, τόσο πιο επιτυχής θα είναι η αρχική εφαρμογή μέτρων διαχείρισης. Η Χειρουργός ΩΡΛ Δρ. Όλγα Παπαδοπούλου πραγματοποιεί ορθή διάγνωση του τύπου και του βαθμού της απώλειας ακοής και εφαρμογή του κατάλληλου θεραπευτικού σχεδίου.