Οι υπογνάθιοι αδένες αποτελούν ένα ζεύγος μεγάλων σιελογόνων αδένων κάτωθι της περιοχής του σαγονιού. Ρόλος των σιελογόνων αδένων είναι να παράγουν σάλιο, το οποίο διαμέσου των εκφορητικών πόρων που συνδέουν τους αδένες με τη στοματική κοιλότητα, φτάνει στο στόμα. Η σύνθεση του σάλιου που προέρχεται από τον υπογνάθιο αδένα έχει πιο παχύρρευστη μορφή, οδηγώντας σε ορισμένες περιπτώσεις στη δημιουργία λίθων. Οι λίθοι αυτοί ενδέχεται να προκαλέσουν απόφραξη στον εκφορητικό πόρο, εκδηλώνοντας παράλληλα συμπτώματα όπως πόνος και οίδημα, κρίνοντας επιτακτική την αφαίρεση του υπογνάθιου αδένα.

Όγκοι υπογναθίου αδένα: Κατηγορίες & Συμπτώματα

Σε σπανιότερες περιπτώσεις μπορεί να εντοπιστεί η ανάπτυξη ενός μικρού όγκου στην περιοχή του υπογναθίου αδένα. Οι όγκοι αυτοί στην πλειοψηφία τους είναι καλοήθεις, ωστόσο ενδέχεται να μετατραπούν σε καρκινικούς, να εκδηλώσουν δηλαδή κακοήθεια. Οι καλοήθεις όγκοι γίνονται αντιληπτή ως μια μαλακή στην υφή μάζα, η οποία κινείται και δεν παρουσιάζει επώδυνα συμπτώματα.

Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου ενδέχεται να αυξηθούν σε μέγεθος και να μετατραπούν σε κακοήθεις. Παράλληλα, συμπτώματα όπως η εκδήλωση πόνου και η παράλυση των νεύρων στην περιοχή του προσώπου υποδεικνύουν σε αρκετές περιπτώσεις την εκδήλωση κακοήθειας. Κατά συνέπεια, η εμφάνιση ενός όγκου στην περιοχή του υπογναθίου αδένα θα πρέπει να συνοδεύεται από διεξοδικό έλεγχο.

Πότε συνιστάται χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση υπογνάθιου αδένα;

Όταν πρόκειται για τον συγκεκριμένο αδένα, συνήθως συνιστάται χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση υπογνάθιου αδένα σε περίπτωση που εκδηλώνονται υποτροπιάζουσες λοιμώξεις του αδένα (σιαλοαδενίτιδα), οι οποίες δεν υποχώρησαν με συντηρητική αντιμετώπιση. Μερικές φορές, οι λοιμώξεις προκαλούνται από επαναλαμβανόμενη εμφάνιση λίθων των σιαλογόνων αδένων (σιελολιθίαση). Παράλληλα, συνιστάται χειρουργική επέμβαση για την αντιμετώπιση τόσο καλοήθων όσο και κακοήθων όγκων του υπογναθίων αδένων.

Η ύπαρξη λίθου ή όγκου προκαλεί εμπόδια στη ροή του σάλιου, μια κατάσταση η οποία συνήθως συνοδεύεται από εκδήλωση πόνου και οιδήματος. Η απόφραξη του υπογνάθιου αδένα εγκυμονεί παράλληλα κίνδυνο μόλυνσης και δημιουργίας αποστήματος. Η επέμβαση για την αφαίρεση υπογνάθιου αδένα απομακρύνει ολόκληρο τον αδένα ή τμήμα αυτού. Σε περίπτωση που εντοπίζονται καρκινικά κύτταρα, η αφαίρεση του αδένα μπορεί να αποτελεί τη θεραπεία ή μέρος αυτής. Οι άλλοι σιελογόνοι αδένες θα συνεχίσουν να παράγουν σάλιο, ώστε να αποφευχθεί η ξηροστομία.

Αφαίρεση υπογνάθιου αδένα: Διαδικασία επέμβασης

Η  Χειρουργός ΩΡΛ Δρ. Όλγα Παπαδοπούλου πραγματοποιεί την αφαίρεση υπογνάθιου αδένα με τη διενέργεια μιας τομής περίπου 3 εκατοστών σε μια πτυχή του λαιμού εκατέρωθι της γραμμή της κάτω γνάθου. Ο αδένας πρέπει να αποκοπεί μακριά από τους περιβάλλοντες μύες, τα αιμοφόρα αγγεία και τα νεύρα. Κατά συνέπεια, απολινώνονται προσεκτικά τα μεγάλα αγγεία με τη μέθοδο της διαθερμίας, ώστε να αποφευχθεί οποιοσδήποτε τραυματισμός των περιβαλλόντων νεύρων. Η αξιοποίηση κατά τη διάρκεια της επέμβασης της Διεγχειρητικής Παρακολούθησης παράλληλα με τη χρήση Νευροδιεγέρτη για την προστασία των βασικών νεύρων ελαχιστοποιεί τις διεγχειρητικές αλλά και τις μετεγχειρητικές επιπλοκές.

Στο τέλος της επέμβασης γίνεται συρραφή της τομής ενδοδερμικά με τη χρήση πλαστικής ραφής. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται ένα άριστο αισθητικό αποτέλεσμα, ελαχιστοποιώντας την πιθανότητα εμφάνισης ουλής μετεγχειρητικά. Η χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση υπογνάθιου αδένα διαρκεί έως 1 ώρα. Ο ασθενής, ανάλογα με την έκβαση του χειρουργείου και την κατάσταση της υγείας του, μπορεί να λάβει εξιτήριο την ίδια ή την επόμενη ημέρα.

Χειρουργική απομάκρυνση υπογνάθιου αδένα: Μετεγχειρητική πορεία

Στις περισσότερες περιπτώσεις, μια μικρή παροχέτευση θα τοποθετηθεί στην περιοχή της τομής, η οποία αφαιρείται συνήθως μετά από 24 ώρες, ενώ τα ράμματα απομακρύνονται μετά την πάροδο 5 έως 7 ημερών. Εκδηλώνεται ελάχιστος μετεγχειρητικός πόνος, ο οποίος ενδέχεται να υποχωρήσει και χωρίς τη χορήγηση παυσίπονων φαρμάκων. Ο ασθενής σιτίζεται κανονικά, ωστόσο συστήνεται η αποφυγή διενέργειας ασκήσεων ή άρσης βαρών έως και 2 εβδομάδες μετά το χειρουργείο.

Ωστόσο, η συγκεκριμένη επέμβαση συνοδεύεται από κινδύνους, καθώς τα νεύρα που είναι υπεύθυνα για τις κινήσεις του προσώπου, του χείλους και της γλώσσας διέρχονται από τον υπογνάθιο αδένα. Κατά συνέπεια, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος τραυματισμού, ο οποίος σε προχωρημένες περιπτώσεις ενδέχεται να οδηγήσει σε βλάβη των νεύρων, μούδιασμα και παράλυση της γλώσσας ή του κατώτερου τμήματος του στόματος. Γι’αυτό το λόγο, η επέμβαση είναι σημαντικό να διενεργείται με προσεκτικούς χειρισμούς, για την αποφυγή δυσάρεστων παρενεργειών.