Το χολοστεάτωμα διαμορφώνεται ως αποτέλεσμα χρόνιας φλεγμονής του μέσου ωτός. Εμφανίζεται με τη μορφή κύστης πίσω από την τυμπανική μεμβράνη και εισβάλλει στο μέσο αυτί και τη μαστοειδή κοιλότητα. Η κύστη αυτή περιέχει κύτταρα του δέρματος και συνδετικό ιστό. Καθώς αυτά τα νεκρά κύτταρα του δέρματος συσσωρεύονται, η ανάπτυξη μπορεί να αυξηθεί σε μέγεθος και να καταστρέψει τα ευαίσθητα οστά του μέσου αυτιού. Κατά συνέπεια, για τη θεραπεία της πάθησης σε αρκετές περιπτώσεις συνιστάται χειρουργική επέμβαση. Η επέμβαση εκλογής είναι η τυμπανομαστοειδεκτομή, με αφαίρεση ή καθαρισμό του χολοστεατώματος.

Χολοστεάτωμα: Αιτίες εμφάνισης & συμπτώματα

Ένα χολοστεάτωμα μπορεί να εκδηλωθεί ως γενετικό ελάττωμα, όταν τα κύτταρα του δέρματος παγιδεύονται στο μέσο αυτί πριν από τη γέννηση. Ωστόσο, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων προκαλείται από επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις του μέσου ωτός. Το συγκεκριμένο μόρφωμα προκαλείται στην πλειοψηφία των περιπτώσεων από την εκδήλωση επαναλαμβανόμενων λοιμώξεων στην περιοχή του μέσου ωτός.

Εκτός από τις επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις, ένα χολοστεάτωμα μπορεί επίσης να προκληθεί εξαιτίας διαταραχών στη λειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας, η οποία αποτελεί τη δίοδο που συνδέει το πίσω μέρος της μύτης με το μέσο αυτί. Εάν η ευσταχιανή σάλπιγγα δεν λειτουργεί σωστά, μπορεί να εμφανιστεί μερικό κενό στο μέσο αυτί. Αυτό μπορεί να προκαλέσει ένα τμήμα του τυμπάνου να τραβηχτεί στο μέσο αυτί, δημιουργώντας μια κύστη που μπορεί να μετατραπεί σε χολοστεάτωμα. Η ανάπτυξη στη συνέχεια γίνεται μεγαλύτερη καθώς γεμίζει με παλιά κύτταρα του δέρματος, υγρά και άλλα απόβλητα.

Χολοστεάτωμα: Δυσάρεστα & επικίνδυνα συμπτώματα

Τα συμπτώματα που προκαλεί ένα χολοστεάτωμα αρχικά εκδηλώνονται με ήπια μορφή, και σταδιακά παρουσιάζουν επιδείνωση καθώς η κύστη αυξάνεται σε μέγεθος και αρχίζει να προκαλεί σοβαρότερα προβλήματα. Αρχικά, το προσβεβλημένο αυτί μπορεί να παρουσιάσει εκροή δύσοσμου υγρού. Καθώς η κύστη μεγαλώνει, σταδιακά δημιουργείται μια αίσθηση πίεσης στο αυτί, η οποία μπορεί να προκαλέσει κάποια ενόχληση σε συνδυασμό με εκδήλωση πόνου μέσα ή πίσω από το αυτί. Η πίεση της αναπτυσσόμενης κύστης μπορεί να προκαλέσει ακόμα και βαρηκοΐα, εμβοές και διαταραχές της ισορροπίας.

Αν το χολοστεάτωμα προκαλέσει συμπίεση ή διήθηση του προσωπικού νεύρου, το οποίο διέρχεται από το μέσο αυτί, τότε ενδέχεται να εκδηλωθεί παράλυση των μυών του προσώπου. Παράλληλα, η αίσθηση της γεύσης διαταράσσεται σε περίπτωση που το συγκεκριμένο ανάπτυγμα προκαλέσει διήθηση της χορδής του τυμπάνου, το οποίο αποτελεί ένα μικρό νεύρο που διέρχεται από το τύμπανο. Σε περιπτώσεις προχωρημένων συμπτωμάτων, όπου η πάθηση επεκτείνεται στη μαστοειδή κοιλότητα, η χειρουργική επέμβαση με τυμπανομαστοειδεκτομή αποτελεί τη μέθοδο εκλογής.

Τυμπανομαστοειδεκτομή: Στόχος επέμβασης & διαδικασία

Η τυμπανομαστοειδεκτομή διενεργείται στην πλειοψηφία των περιπτώσεων με τη χορήγηση γενικής αναισθησίας. Ο βαθμός στον οποίο η νόσος έχει επεκταθεί ορίζει και το εύρος της επέμβασης. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης πραγματοποιείται μια μικρού μεγέθους τομή στο πίσω μέρος του αυτιού. Έπειτα, οποιεσδήποτε αναπτύξεις στο εσωτερικό της μαστοειδούς απόφυσης θα αφαιρεθούν. Είναι σημαντικό να ελεγχθούν όλες οι κοιλότητες της μαστοειδούς απόφυσης, ώστε να καθαριστεί ενδελεχώς η περιοχή από το χολοστεάτωμα.

Ο στόχος είναι να αφαιρεθεί όλο το χολοστεάτωμα διασώζοντας όσο είναι δυνατόν τις φυσιολογικές δομές του αυτιού. Αφού πραγματοποιηθεί αφαίρεση του χολοστεατώματος, είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η επιδιόρθωση του τυμπάνου από τη ρήξη που έχει υποστεί. Οι ρήξεις της τυμπανικής μεμβράνης μπορούν να επιδιορθωθούν τοποθετώντας ειδικό μόσχευμα πάνω από την οπή στο τύμπανο, όπως κατά την τυμπανοπλαστική. Ο υπερβολικός ουλώδης ιστός της περιοχής έπειτα αφαιρείται.

Με ποιες επεμβάσεις μπορεί να συνδυαστεί η συγκεκριμένη επέμβαση;

Σε περίπτωση που η πάθηση έχει επεκταθεί στα ακουστικά οστάρια, είναι σημαντικό να πραγματοποιηθεί αφαίρεσή τους. Εάν αφαιρεθεί μεγάλο μέρος του οστού, μπορεί να χρησιμοποιηθεί συνθετικό υλικό για την αντικατάστασή του. Αυτή η διαδικασία πραγματοποιείται συνήθως με τη διενέργεια μιας δεύτερης χειρουργικής επέμβασης σε μελλοντικό χρόνο, κατά την οποία ανοικοδομούνται τα κατεστραμμένα οστά του μέσου ωτός. Η επέμβαση αυτή ονομάζεται οσταριοπλαστική, και πραγματοποιείται σε συνδυασμό με τη διασφάλιση της ολοκληρωτικής αφαίρεσης του χολοστεατώματος. Είναι σημαντικό να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή ώστε να μη διενεργηθεί κάποιος τραυματισμός στο προσωπικό νεύρο το οποίο νευρώνει τους μύες της περιοχής του προσώπου.

Τυμπανομαστοειδεκτομή: Μετεγχειρητική πορεία

Στο τέλος της επέμβασης η τομή κλείνει με ράμματα, ενώ τοποθετείται επίδεσμος στην περιοχή. Οι ασθενείς παραμένουν στο νοσοκομείο για ένα βράδυ μετά την επέμβαση, και απέχουν από τις καθημερινές δραστηριότητες για διάστημα 2 εβδομάδων. Έπειτα, πραγματοποιείται τακτική παρακολούθηση της μετεγχειρητικής τους πορείας από τον θεράποντα ιατρό. Η Χειρουργός ΩΡΛ Δρ. Όλγα Παπαδοπούλου πραγματοποιεί την τυμπανομαστοειδεκτομή με βέλτιστη προσοχή, ώστε να αφαιρέσει ή να καθαρίσει αποτελεσματικά το χολοστεάτωμα.