Η κύστη του θυρεογλωσσικού πόρου σχηματίζεται από εναπομείναντα κύτταρα του θυρεοειδούς αδένα κατά τη διάρκεια της διαμόρφωσής του κατά την εμβρυική ανάπτυξη. Πιο συγκεκριμένα, αποτελεί μια μάζα η οποία σχηματίζεται από το συνδυασμό κυττάρων και ιστών που έχουν απομείνει έπειτα από τη διαμόρφωση του θυρεοειδούς αδένα στην εμβρυική ζωή, στην περιοχή του τραχήλου, και εντοπίζεται από τη στιγμή που το βρέφος γεννιέται, είναι δηλαδή συγγενής. Η αφαίρεση κύστης θυρεογλωσσικού πόρου ενδείκνυται σε περίπτωση διόγκωσής της, παρεμποδίζοντας την αναπνοή και την κατάποση.

Τι είναι η κύστη θυρεογλωσσικού πόρου;

Ο θυρεοειδής αδένας ακολουθεί μια συγκεκριμένη διαδρομή προκειμένου να λάβει την τελική του θέση προς τον τράχηλο μέσα από ένα κανάλι που ονομάζεται θυρεογλωσσικός πόρος, ο οποίος σταματά να υπάρχει μετά τη γέννηση. Κατά τη διαδρομή αυτή ενδέχεται να παραμείνουν κύτταρα πίσω, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν το σχηματισμό κοιλοτήτων και θυλάκων ή αλλιώς κύστεων, οι οποίες είναι γεμάτες με βλέννη. Η κύστη θυρεογλωσσικού πόρου εμφανίζεται ως μια ανώδυνη, ελαστική διόγκωση με στρογγυλό και ομαλό σχήμα, η οποία εντοπίζεται στην περιοχή της μέσης γραμμής του τραχήλου, με μήκος από 1 έως 3 εκατοστά. Στην πλειοψηφία της εμφανίζεται πάνω από το «μήλο του Αδάμ», αλλά μπορεί να εκδηλωθεί και κάτω από αυτό. Σπανιότερα η κύστη αυτή γίνεται αντιληπτή και σε άλλες περιοχές, όπως στο εσωτερικό του στόματος, πίσω από τη γλώσσα ή στα πλάγια τμήματα του λαιμού. Η εκδήλωση της συγκεκριμένης κύστης εντοπίζεται συχνότερα κατά την παιδική ηλικία, ωστόσο δεν αποκλείεται η εμφάνισή της τόσο στην εφηβική ηλικία αλλά και την ενήλικη ζωή.

Κύστη θυρεογλωσσικού πόρου: Συμπτώματα

Σε ορισμένες περιπτώσεις, το μικρό μέγεθος των συγκεκριμένων κύστεων συντελεί στο να μη δημιουργούν κανένα πρόβλημα. Ωστόσο μετά από την εκδήλωση κάποιας λοίμωξης στο ανώτερο αναπνευστικό σύστημα, μπορεί να γίνει αντιληπτή, καθώς παρουσιάζει διεύρυνση και εκδηλώνει επώδυνα συμπτώματα. Η αύξηση στο μέγεθος της συγκεκριμένης μάζας μπορεί να προκαλέσει την παρεμπόδιση της αναπνοής και την κατάποση, κάνοντας απαραίτητη την αφαίρεση της κύστης θυρεογλωσσικού πόρου.

Τα συμπτώματα που υποδεικνύουν την ύπαρξη κύστης θυρεογλωσσικού πόρου είναι ο εντοπισμός μιας μικρής σε μέγεθος και στρογγυλού σχήματος μάζας στην κεντρική περιοχή του μπροστινού τμήματος του τραχήλου. Εάν η κύστη έχει παρουσιάσει μόλυνση, τότε εκδηλώνεται σημαντικό ποσοστό ευαισθησίας κι ερυθρότητας, με ταυτόχρονη εμφάνιση οιδήματος. Ο ασθενής δυσκολεύεται στην κατάποση του φαγητού αλλά και την αναπνοή.

Θεραπευτικές επιλογές & ενδείξεις για αφαίρεση κύστης θυρεογλωσσικού πόρου

Οι θεραπευτικές επιλογές για τη συγκεκριμένη πάθηση περιλαμβάνουν αρχικά χορήγηση αντιβιοτικών, σε περίπτωση ύπαρξης φλεγμονής. Έπειτα, ακολουθεί χειρουργική επέμβαση με ολική αφαίρεση της κύστης. Η αφαίρεση κρίνεται επιτακτική καθώς η ύπαρξη κυττάρων του θυρεοειδούς αδένα στην κοιλότητα της κύστης ενέχει κίνδυνο για εμφάνιση κακοήθειας. Σε ορισμένες περιπτώσεις η ανάπτυξη μόλυνσης στην κύστη πριν από τη διενέργεια χειρουργικής επέμβασης προκαλεί δυσκολίες στη διαδικασία της αφαίρεσης και αυξάνει την πιθανότητα μελλοντικής υποτροπής.

Αφαίρεση κύστης θυρεογλωσσικού πόρου: Διαδικασία επέμβασης

Η αφαίρεση κύστης θυρεογλωσσικού πόρου διενεργείται με τη χορήγηση γενικής αναισθησίας, κι έπειτα πραγματοποιείται μια μικρή τομή στην περιοχή εντόπισης της κύστης. Η πλειοψηφία των συγκεκριμένων κύστεων εντοπίζονται ψηλά στην περιοχή του λαιμού, οπότε η τομή είναι οριζόντια. Επειδή η κύστη ενδέχεται να εφάπτεται στο οστό που βρίσκεται πάνω από το μήλο του Αδάμ, γνωστό και ως υοειδές οστό, ενδέχεται να αφαιρείται και τμήμα του συγκεκριμένου οστού μαζί με την κύστη. Η συγκεκριμένη επέμβαση ονομάζεται Sistrunk. Ορισμένες φορές παράλληλα με την κύστη αφαιρείται και ένας τυφλός πόρος που τη συνοδεύει, ο οποίος έχει φορά είτε προς τη γλώσσα, δηλαδή προς τα πάνω είτε προς τα κάτω, προς το σημείο όπου βρίσκεται ο θυρεοειδής αδένας. Κατά τη λήξη του χειρουργείου η τομή συρράφεται με τη χρήση ειδικών ενδοδερμικών πλαστικών ραμμάτων, για την αποφυγή δημιουργίας οποιασδήποτε ουλής. Η Χειρουργός ΩΡΛ στην Αργυρούπολη Δρ. Όλγα Παπαδοπούλου πραγματοποιεί με επιτυχία την αφαίρεση της κύστης, προσφέροντας λύση στα προβληματικά συμπτώματα που αυτή προκαλεί.