Ο ίλιγγος αποτελεί μια πάθηση με αρκετά συχνή εμφάνιση. Οι ασθενείς αισθάνονται ότι τα αντικείμενα γύρω τους κινούνται ή ότι οι ίδιοι περιστρέφονται γύρω από τα αντικείμενα, ότι ζαλίζονται ή νιώθουν αστάθεια. Η πλειοψηφία των περιστατικών ιλίγγου είναι περιφερικού τύπου και αφορούν κάποια πάθηση του αυτιού. Ο ίλιγγος θέσεως, ή αλλιώς καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσεως, αποτελεί την πιο συχνή αιτία ιλίγγου. Οι χειρισμοί αντιμετώπισης ιλίγγου θέσεως που πραγματοποιούνται από εξειδικευμένο ωτορινολαρυγγολόγο βοηθούν σημαντικά στην υποχώρηση της πάθησης.
Ίλιγγος θέσεως: Περιοχή εμφάνισης & αιτίες
Ο καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσεως αποτελεί πάθηση που εντοπίζεται στο εσωτερικό αυτί. Οι λαβύρινθοι που εντοπίζονται στο εσωτερικό του αυτιού ελέγχουν την ισορροπία παρέχοντας ερεθίσματα στον εγκέφαλο. Αποτελούνται από ημικυκλικούς σωλήνες που διαθέτουν αισθητήρες ρόλος των οποίων είναι η παρακολούθηση των κινήσεων του κεφαλιού ώστε να αποστείλλουν τα κατάλληλα ερεθίσματα στον εγκέφαλο. Σε κάθε λαβύρινθο επίσης εντοπίζονται μικρά όργανα που είναι υπεύθυνα για την ανίχνευση των κινήσεων και της θέσης του κεφαλιού σε σχέση με τη βαρύτητα. Αυτά περιλαμβάνουν μικροσκοπικούς κρυστάλλους ασβεστίου που ονομάζονται ωτόλιθοι ή ωτοκονία.
Εάν οι κρύσταλλοι αποκολληθούν, μπορούν να ρέουν ελεύθερα στους γεμάτους με υγρό χώρους του εσωτερικού αυτιού, συμπεριλαμβανομένων των ημικυκλικών σωλήνων που εντοπίζουν την περιστροφή της κεφαλής. Η ωτοκονία περιστασιακά παρασύρεται σε έναν από αυτούς τους σωλήνες, προκαλώντας υπερβολική διέγερση κατά τις κινήσεις του κεφαλιού, γεγονός που οδηγεί στην εμφάνιση ιλίγγου θέσεως.
Συμπτώματα ιλίγγου θέσεως
Ο ίλιγγος θέσεως προκαλεί σύντομα επεισόδια ήπιας έως έντονης ζάλης. Άλλα συμπτώματα αποτελούν η εμφάνιση αστάθειας, η ναυτία και ο έμετος. Συνήθως προκαλείται από συγκεκριμένες αλλαγές στη θέση του κεφαλιού. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν ο ασθενής κινεί το κεφάλι προς τα πάνω ή προς τα κάτω, όταν ξαπλώνει ή όταν αλλάζει πλευρό ή κάθεται στο κρεβάτι. Τα αίτια πρόκλησης της συγκεκριμένης πάθησης δεν είναι πάντα γνωστά. Σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να προκληθεί από κάποιο τραύμα στο κεφάλι και σπανιότερα από κάποια πάθηση ή βλάβη έπειτα από κάποια χειρουργική επέμβαση στο εσωτερικό αυτί.
Χειρισμοί αντιμετώπισης ιλίγγου θέσεως ως μέθοδος αντιμετώπισης
Η συγκεκριμένη πάθηση αντιμετωπίζεται, αφού διαγνωστεί και εντοπιστεί το αυτί που πάσχει, με συντηρητική θεραπεία. Οι χειρισμοί αντιμετώπισης ιλίγγου θέσεως που πραγματοποιεί η Χειρουργός ΩΡΛ στην Αθήνα Δρ. Όλγα Παπαδοπούλου μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την πάθηση, ενώ δε συνιστάται χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής. Αποτελούνται από έναν αριθμό ασκήσεων που έχει ως σκοπό τη μετακίνηση της ωτοκονίας, δηλαδή των ωτόλιθων, από τους ημικυκλικούς σωλήνες των λαβυρίνθων σε κάποια άλλη περιοχή στο εσωτερικό του αυτιού που παρουσιάζει λιγότερη ευαισθησία. Έτσι, παύουν τα επεισόδια ιλίγγου κατά τη διάρκεια της κίνησης του κεφαλιού.
Χειρισμοί αντιμετώπισης ιλίγγου θέσεως: Είδη
Οι πιο κοινοί χειρισμοί αντιμετώπισης ιλίγγου θέσεως είναι οι χειρισμοί Epley και Semont. Ο χειρισμός κατά Epley πραγματοποιείται μέσω κινήσεων του κεφαλιού ενώ οι κινήσεις των ματιών παρακολουθούνται με τη διεξαγωγή ηλεκτρονυσταγμογραφήματος. Το κεφάλι κινείται προς 5 θέσεις, με διάρκεια 30 δευτερολέπτων η καθεμία. Οι χειρισμοί του Semont περιλαμβάνουν κινήσεις μετατόπισης του σώματος από τη μία πλευρά στην άλλη, ενώ ο ασθενής είναι ξαπλωμένος. Ο συγκεκριμένος χειρισμός δεν ενδείκνυται σε περίπτωση ύπαρξης προβλημάτων στην περιοχή του λαιμού ή της πλάτης. Η κατάλληλη μέθοδος χειρισμών επιλέγεται ανάλογα με το είδος του ιλίγγου θέσεως.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, συνιστάται η διενέργεια ασκήσεων στο σπίτι για τη θεραπεία του ιλίγγου θέσεως, οι οποίες ονομάζονται ασκήσεις Brandt-Daroff. Αυτές πραγματοποιούνται αφού περάσει μία εβδομάδα από τους χειρισμούς Εpley ή Semont. Οι χειρισμοί αντιμετώπισης ιλίγγου θέσεως αντιμετωπίζουν επιτυχώς από την πρώτη συνεδρία την πλειοψηφία των περιστατικών. Αν τα συμπτώματα επιμένουν, τότε υποβάλλονται σε δεύτερη συνεδρία ή ακολουθούν οι χειρισμοί Brandt-Daroff.